DeltaSky

Po dosyć pochmurnym styczniu przed nami kolejny, miejmy nadzieję, że bardziej pogodny miesiąc, czyli luty. W lutym szczególnie ciekawie zapowiada się jego połowa, ponieważ wtedy Księżyc będzie w malowniczej koniunkcji z Plejadami, Uranem i Jowiszem

Pierwszego dnia miesiąca Słońce w Warszawie wschodzi o 7:17 a zachodzi o 16:21, natomiast na koniec lutego wschód nastąpi o 6:23 a zachód o 17:14. Długość dnia zwiększy się aż o 1 godzinę i 57 minut. Jest to naprawdę duża zmiana. Średnio długość trwania dnia zwiększa się codziennie o 4 minuty.

Warto również zwrócić uwagę, że Słońce jest ciągle bardzo aktywne. Na jego tarczy, za pomocą teleskopów wyposażonych w odpowiednie filtry, możemy zaobserwować ciemniejsze i chłodniejsze obszary, czyli plamy słoneczne. Również zwiększona aktywność powoduje wyrzuty plazmy w przestrzeń kosmiczną. Jeśli taka plazma dociera do atmosfery Ziemi, powoduje wystąpienie zorzy polarnej, która w sprzyjających okolicznościach może być widoczna nawet z naszych szerokości geograficznych. Dlatego warto śledzić sytuację na bieżąco na stronie
https://www.spaceweatherlive.com/pl/aktywnosc-zorzowa/zasieg-zorzy-polarnej.html

Księżyc początek miesiąca rozpocznie od zbliżania się do III kwadry, którą osiągnie 3.02, a następnie 10.02 nastąpi nów.

Już następnego dnia wąski sierp Księżyca pojawi się wieczorem, tuż po zachodzie Słońca.
Z każdy dniem Księżyc będzie coraz bliżej I kwadry, którą zaobserwujemy 16.02. Od tego dnia będzie coraz bardziej bliski pełni, która nastąpi 24.02. Następnie z każdym dniem będzie coraz bliżej III kwadry, ale to już temat na kolejny miesiąc.

Jak już wcześniej wspominaliśmy, w lutym na szczególną uwagę zasługuje koniunkcja Księżyca najpierw z Uranem i Jowiszem, a następnie z Plejadami.

15.02 nasz naturalny satelita, w fazie tuż przed I kwadrą znajdzie się między Jowiszem a Uranem. Odległość Księżyca od Urana będzie tak mała, że oba obiekty będzie można obserwować jednocześnie w lornetce 10×50. Zatem jeśli nigdy nie widzieliście Urana, to szykuje się świetna okazja do jego obserwacji. Uran w lornetce będzie przypominał delikatnie zielonkawą, dosyć słabą gwiazdkę. Ale z jego odnalezieniem nie powinno być większych problemów.
Oczywiście, warto też zwrócić uwagę na Jowisza. Już w niewielkiej lornetce widoczne są bez trudu jego największe księżyce, odkryte przez Galileusza.

Kolejnej nocy Księżyc dostarczy jeszcze ciekawszego widowiska, a mianowicie przejdzie tuż pod gromadą otwartą M45. Ta koniunkcja jest o tyle ciekawa, że będzie można w ciągu nocy zobaczyć, jak zmienia się położenie Księżyca względem Plejad. Wieczorem, około 18, od Plejad będzie dzieliła go jeszcze spora odległość, natomiast o 22:00 znajdzie się tuż przy nich. Koniunkcja ta świetnie pokazuje, jak szybko Księżyc przemieszcza się na niebie względem gwiazd. Dodatkowo, same Plejady to bardzo spektakularna gromada otwarta, a więc szykuje się piękne widowisko. Podobnie jak w przypadku koniunkcji z Jowiszem i Uranem i tym razem wato wykorzystać lornetkę, która pięknie pokaże zarówno Plejady, jak i Księżyc.

Jeśli chodzi o obserwację obiektów poza Układem Słonecznym, to w lutym bardzo polecamy zwrócić uwagę na efektowną i łatwą do zlokalizowania Mgławice w Orionie. Jest to chyba jedna z najbardziej znanych mgławic na niebie. Znajduje się pod trzema gwiazdami, tworzącymi charakterystyczny Pas Oriona. Do jej obserwacji wystarczy lornetka, ale dużo lepszy efekt da światłosilny teleskop, wyposażony w okular dający małe powiększenie i szerokie pole widzenia. Dodatkowo, warto do jej obserwacji użyć filtra UHC, który bardzo zwiększy kontrast i lepiej uwidoczni ten obiekt.

Oczywiście, na niebie w lutym można odnaleźć dużo więcej interesujących obiektów. Warto w tym celu pobrać darmowy program Stellarium
https://stellarium.org/pl/

lub wyposażyć się w mapę nieba i samodzielnie zgłębiać jego tajemnice.
W takich ciekawostek dodamy tylko, że na wschodnim horyzoncie już widoczny jest czerwony Arktur i gwiazdozbiór Herkulesa. Ewidentnie, wiosna coraz bliżej.

Na koniec chcielibyśmy zaprosić Państwa na warsztaty astrofotograficzne w dniach 23-25.02 w Willi Zagórze. Prowadzi je doświadczony i bardzo znany astrofotograf Maciej Kapkowski „Wessel”.

Warsztaty AstroShot

Wszystkim życzymy powodzenia w obserwacjach i dobrej pogody.

PS. Szykujemy już teleskopy na sierpniowy AstroShow 🙂

W grudniu niebo szykuje nam atrakcję w postaci roju meteorów Geminidy, których okres najwyższej aktywności wypada w tym roku w czasie nowiu Księżyca. Rój ten jest bardzo aktywny, obserwatorzy w bezchmurną i bezksiężycową noc mogą spodziewać się nawet 120 zjawisk na godzinę.

Słońce w grudniu przebywa bardzo nisko nad horyzontem, dni są najkrótsze w roku a 22 XII następuje przesilenie zimowe.
W poniższej tabeli znajdziemy zestawienie godzin wschodów i zachodów Słońca oraz długość dnia dla danej daty ( w Warszawie).

Wspominamy o tym co miesiąc, aktualnie Słońce jest wysoce aktywne i na jego powierzchni możemy obserwować dużą ilość plam słonecznych (oczywiście po zabezpieczeniu teleskopu/lornetki dedykowanymi filtrami, np folią Baader ND5).

Aktualny stan Słońca możemy sprawdzić tutaj.

Merkury pomimo sporej elongacji będzie niewidoczny, ewentualnie można próbować go dostrzec bardzo nisko nad zachodnim horyzontem, tuż po zachodzie Słońca.

Wenus nadal jest świetnie widoczna na porannym niebie wysoko nad horyzontem. To wspaniały obiekt do obserwacji podczas porannych spacerów. W ubiegłym miesiącu byliśmy świadkami jej zakrycia przez Księżyc w w ciągu dnia, wielu obserwatorów miało to szczęście i trafiło na pogodne niebo. W tym miesiącu może nie będzie zakrycia ale 9.12 nad ranem Księżyc zbliży się do Wenus na odległość około 5 stopni dodatkowo uprzyjemniając poranek.

Warunki widoczności planet zewnętrznych w grudniu są nadal dobre i mogą dostarczyć wielu wspaniałych okazji do ich obserwacji.

Jowisz jest ciągle widoczny na niebie do ponad północy. Mimo, że już jest miesiąc po opozycji, to dalej stanowi bardzo spektakularny obiekt do obserwacji. Praktycznie każdy teleskop umożliwia zaobserwowanie charakterystycznych pasów na jego tarczy. Natomiast każda lornetka pokaże 4 galileuszowe księżyce krążące wokół Jowisza.

Saturn powoli opuszcza wieczorne niebo, jednak w grudniu jest jeszcze widoczny do około 19. Podobnie jak w przypadku Jowisza, do jego obserwacji nadaje się praktycznie każdy teleskop, za pomocą którego jesteśmy w stanie zaobserwować jego charakterystyczne pierścienie.

Uran w listopadzie był w opozycji, dlatego również w grudniu będą bardzo dobre warunki do jego obserwacji. W tym celu najlepiej posłużyć się lornetką lub niewielkim teleskopem. Aktualnie Uran znajduje się pomiędzy Plejadami i Jowiszem co znacznie ułatwia jego zlokalizowanie na nocnym niebie.

Neptun również jest planetą, którą można dosyć łatwo zaobserwować w tym miesiącu. Będzie widoczny pomiędzy Jowiszem i Saturnem. Do obserwacji Neptuna konieczna jest większa lornetka np. StarLight 15×70 a jeszcze lepiej teleskop.

Jak już wspomnieliśmy główną atrakcją grudnia będzie obfity deszcz meteorów Geminidy. Na czystym, bezksiężycowym firmamencie, z ciemnego miejsca możemy dostrzec nawet 120 zjawisk w ciągu godziny! Pod tym względem Geminidy są dwukrotnie liczniejsze od osławionych Perseidów. Co ciekawe, pierwsze obserwacje Geminidów zostały odnotowane dopiero w XIX wieku. Rój ten ewoluuje, jeszcze 500 lat temu jego orbita przecinała się w orbitą Wenus, dopiero około 200 lat temu zaczęła się ona przecinać z orbitą Ziemi. Tłumaczy to doskonale fakt braku obserwacji Geminidów przed XIX wiekiem. 

Grudniowe niebo obfituje w wiele ciekawych obiektów.

Pierwszym, który warto znaleźć to Kaskada Kembley’a w gwiazdozbiorze Żyrafy. Jest to łańcuch gwiazd, który może kojarzyć się z wodospadem, stąd właśnie został przez swojego odkrywcę nazwany Kaskadą. Do jej obserwacji najlepiej wykorzystać lornetkę z szerokim polem widzenia.

Kolejnym wartym uwagi obiektem jest duża gromada otwarta M35 w Bliźniętach. Obiekt ten jest jedną z większych i jaśniejszych gromad otwartych. Widoczna jest w dobrych warunkach gołym okiem, a lornetka czy mały teleskop pokazują ją w całej okazałości. Prawie „przyklejona” do niej jest druga gromada gwiazd oznaczona NGC 2158. Jest dużo ciemniejsza i w lornetkach pokazuje się jako mgiełka w pobliżu M35. Same bliźnięta są również źródłem wspomnianego roju meteorów Geminidy. Ciekawy kierunek do obserwacji.

Prawdziwym hitem zimowego nieba jest bez wątpienia Wielka Mgławica w Orionie. Jest to najbardziej znana i najjaśniejsza mgławica na naszym niebie. Nawet w warunkach podmiejskich można ją zaobserwować gołym okiem. Lornetka pokaże wyraźnie jej kształt a teleskop, najlepiej duży Newton z filtrem UHC umożliwi obserwację jej struktury. M42 jest również jednym z najczęściej fotografowanych przez amatorów obiektem mgławicowym.

Na szczególną uwagę zasługuje również Syriusz w Wielkim Psie. Jest to najjaśniejsza gwiazda na nocnym niebie. Jest również położona stosunkowo blisko Słońca. Warto wiedzieć, że Syriusz w starożytnym Egipcie był uznawany za gwiazdę bogów.

Błędem byłoby również nie wspomnieć o obiekcie, który zainspirował Charlesa Messiera do stworzenia słynnego katalogu Messiera. Jest to oczywiście Messier 1, Mgławica Kraba. Obiekt świetnie widoczny na zimowym niebie, widoczny już w lornetkach a w dużych teleskopach pokazujący swoje delikatne struktury. Obiekt szerszej opisany w cyklu Obiekt Miesiąca.

Oczywiście, grudniowe niebo skrywa jeszcze wiele skarbów, dlatego zachęcamy do ich samodzielnego odkrywania. Pamiętajmy również, że w czasie obserwacji warto zadbać o ciepły strój, ponieważ grudniowe noce bywają chłodne.

Życzymy wszystkim pogodnego nieba i udanych obserwacji.

Przed nami kolejny miesiąc kalendarzowy, Listopad. Przynosi nam maksimum roju Leonidów, opozycję Jowisza i Urana oraz widowiskowe zakrycie Wenus przez Księżyc w ciągu dnia. Dlatego warto trzymać kciuki za pogodę i czekać na te wydarzenia.

W listopadzie znacznemu skróceniu ulega długość dnia. 1.11 Słońce wschodzi o 6:31 a zachodzi 16:17. Pod koniec miesiąca 30.11 wschód następuje dopiero o 7:21 a zachód już o 15:28. Czas trwania dnia skróci się w Warszawie o 1,5 godziny. Oczywiście, również Słońce przebywa coraz niżej nad horyzontem, co ma odzwierciedlenie w całej przyrodzie, chociażby w coraz chłodniejszych dniach i nocach.
Pamiętajmy też, że Słońce jest ciągle w stanie bardzo wysokiej aktywności i na jego tarczy możemy obserwować plamy, a teleskopy wyposażone w wąskopasmowe filtry wodorowe umożliwią zarejestrowanie protuberancji wychodzących z jego tarczy.

Księżyc na początku miesiąca będzie po pełni zmierzał do III kwadry, którą osiągnie 5.11. Następnie w fazie sierpa, 9.11 zakryje Wenus a 13.11 znajdzie się w nowiu. Po nowiu zacznie pojawiać się na wieczornym niebie, aby 20.11 wejść w fazę I kwadry. Do tego dnia będzie zmierzał do kolejnej pełni, która nastąpi 27.11.Warto wiedzieć, że listopadowa pełnia nazywana jest też Mroźną Pełnią, ponieważ już w tym miesiącu noce bywają chłodne a niekiedy i mroźne.

Listopad zapowiada się spektakularnie, jeśli chodzi o obserwację planet.

Przez cały miesiąc, około dwie godziny przed wschodem Słońca będzie można z łatwością wypatrzeć Wenus. Wenus to najjaśniejsza planeta widoczna na naszym niebie. W dobrych warunkach da się ją zauważyć nawet na jasnym, dziennym niebie.

Prawdziwe widowisko Wenus zafunduje nam 9.11, kiedy nastąpi jej zakrycie i odkrycie przez Księżyc. Około godziny 10:30 warto skierować swoje lornetki i teleskopy w stronę Księżyca i odszukać po jego oświetlonej stronie Wenus w fazie kwadry. W miarę upływu czasu zauważymy, że Księżyc będzie zbliżał się do niej, by ostatecznie o 10:58 zakryć ją. Ciekawostką jest to, że samo zakrywanie Wenus nie będzie natychmiastowe, ale potrwa około 30 sekund, ponieważ planeta ta ma stosunkowo duże rozmiary kątowe. Po upływie ponad godziny, o 12:14 Wenus wyjdzie z drugiej, nieoświetlonej strony tarczy Księżyca. Obserwując to zakrycie pamiętajmy, że historycznie takie wydarzenia bardzo pomagały wyznaczyć precyzyjnie położenie geograficzne miejsca obserwacji.

Przez cały miesiąc bardzo widowiskowo prezentuje się Jowisz. 3 listopada planeta ta znajdzie się w opozycji, a więc jej odległość od Ziemi będzie najmniejsza. Dzięki temu to bardzo dogodny okres do obserwacji szczegółów na tarczy Jowisza. Jak już wielokrotnie wspominaliśmy, na Jowiszu możemy obserwować Czerwoną Plamę, pasy równikowe i cienie, które rzucają jego galileuszowe księżyce na tarczę planety. Ilość widocznych szczegółów zależy od średnicy teleskopu, ale ogólnie warto używać takich o średnicy co najmniej 80mm.

Listopad to wciąż korzystny czas do obserwacji Saturna. Saturn jest widoczny w tym miesiącu od zachodu Słońca do około 22:30. Przez wielu miłośników astronomii jest uważany za najbardziej spektakularną planetę, ponieważ nawet niewielkie teleskopu o średnicy około 80mm pokażą jego pierścienie. Większe teleskopy, o średnicy co najmniej 100mm umożliwiają zaobserwowanie słynnej przerwy Cassiniego w rozbudowanym systemie pierścieni tej planety.

W listopadzie oprócz Jowisza, również Uran 13.11 znajdzie się w opozycji. W bardzo dobrych warunkach, z dala od światła miast, jest szansa na zaobserwowanie go bez żadnych sprzętów optycznych. Jednak zdecydowanie polecamy użyć lornetki o małym powiększeniu i dużym polu widzenia, Uran znajduje się obecnie w bardzo łatwym do zlokalizowaniu miejscu na niebie. Wystarczy wyobrazić sobie linie łączącą Plejady i Jowisza. Uran znajdzie się tuż pod jej środkiem. Tak więc z zaobserwowaniem i identyfikacją tej planety nie powinno być większych problemów. Przez teleskopy o średnicy około 100mm jesteśmy w stanie już bez problemu zauważyć malutką, zielonkawą tarczę Urana. Oczywiście warto używać dużych powiększeń, najlepiej 100-150x.

Listopad to czas maksimum meteorów z roju Leonidów. Nazwę biorą z gwiazdozbioru Lwa, gdzie znajduje się ich radiant, czyli miejsce, skąd zdają się wybiegać. Leonidy to pozostałości komety  55P/Tempel–Tutte. Rój ten cechuje bardzo zmienna ilość zjawisk na godzinę. Maksimum roju przypada 17.11. W ostatnich latach nie był on zbyt spektakularny, ale nigdy nie wiadomo, co nas czeka w tym 2023r.

Listopad pod względem widocznych gwiazdozbiorów jest niesamowicie bogaty, dlatego tylko zasygnalizujemy, że szczególną uwagę warto zwrócić na pojawiające się około 22-23 gwiazdozbiory zimowe na czele z Orionem.

Bardzo polecamy samodzielne poznawanie nieba a w razie niepogody można sięgnąć do darmowego programu Stellzrium, skąd pochodzą wszelkie symulacje pokazywane w tym kalendarzu.
Warto również w listopadzie obserwować wybrany przez nas Astronomiczny obiekt miesiąca.
Bardzo liczymy na pogodne niebo, zwłaszcza w czasie zakrycia Wenus. Trzymajmy kciuki za pogodę .

Sierpień, zdaniem wielu obserwatorów, jest najlepszym miesiącem do obserwacji nieba. Względnie komfortowa temperatura, coraz dłuższe noce, bogactwo widocznych obiektów na niebie a w tym roku dodatkowo wysoko znajdujący się Saturn to tylko jedne z wielu argumentów przemawiających za tym, aby w sierpniu podziwiać piękno nocnego nieba.

W sierpniu długość dnia ulega dosyć znacznemu skróceniu. W Warszawie 1.08 wschód Słońca następuje o 4:54, a po upływie 15h i 35m, czyli o 20:29 Słońce zachodzi. Natomiast 31.08 Słońce wschodzi o 5:43 a zachodzi o 19:29, dzień będzie trwał 13h45m. W ciągu miesiąca noc wydłuży się o 1 godzinę i 50 minut.

Jeśli już mowa o Słońcu, to warto zaznaczyć, że nasza najbliższa gwiazda ciągle jest aktywna, czyli możemy obserwować plamy słoneczne a w sprzyjających okolicznościach nawet zorze polarne.

Informacje o bieżącej aktywności słonecznej najlepiej sprawdzać na stronie
https://www.spaceweatherlive.com/pl/aktywnosc-zorzowa/zasieg-zorzy-polarnej.html

Słońce jest dosyć nieprzewidywalne i potrafi zaskoczyć nagłym wyrzutem materii, co może zafundować spektakularne widoki na nocnym niebie i jednocześnie awarie w dostawach prądu.

Na początku miesiąca Księżyc będzie dominował nocne niebo osiągając pełnię z nocy pierwszego sierpnia na drugi. W tym czasie obserwacje obiektów Głębokiego Nieba będą praktycznie niemożliwe.

W ciągu swojej wędrówki po niebie, Księżyc 8 sierpnia znajdzie się w III kwadrze by 16 sierpnia kompletnie zniknąć z nocnego nieba. Właśnie sierpniowy nów Księżyca jest najlepszym do obserwacji obiektów Głębokiego Nieba znajdujących się blisko Centrum Galaktyki Drogi Mlecznej. Gorąco zachęcamy aby długi sierpniowy weekend połączyć z obserwacjami tych rejonów nieba bo nie cały rok mamy do nich dostęp.

24 Sierpnia Księżyc znajdzie się w pierwszej kwadrze, czyli najczęściej obserwowanej fazie naszego naturalnego satelity.

Sierpień będzie dobrym miesiącem do obserwacji planet, szczególnie gazowych olbrzymów. 27 Sierpnia Saturn będzie w opozycji a więc znajduje się dokładnie po przeciwnej stronie Ziemi niż Słońce. Planeta ta jest bardzo wdzięcznym obiektem do obserwacji nawet przez niewielkie teleskopy, które pokażą wyraźnie jego charakterystyczne pierścienie. W opozycji Planeta góruje, czyli znajduje się najwyżej na nocnym niebie dokładnie w środku nocy. To idealny czas na jej obserwacje i gorąco zachęcamy do wykorzystania tego czasu.

Również Jowisz coraz wcześniej wznosi się ponad horyzont. 14 sierpnia wzejdzie o godzinie 22:30 by o godzinie 1:00 w nocy znaleźć się już na wysokości 22 stopni pozwalając na jego obserwacje. Nawet niewielkie teleskopy jak 70 mm pokażą jego charakterystyczne równikowe pasy chmur, większe modele jak 90 mm pokażą również Wielką Czerwoną Plamę. Zdecydowanie warto poczekać do późna na tego gazowego giganta.

Sierpień wśród entuzjastów obserwacji nieba jest szczególnie ważny z powodu obfitego roju meteorów, którego maksimum przypada zazwyczaj 12 dnia tego miesiąca. Mowa oczywiście o Perseidach. Perseidy to pozostałości po komecie 109P/Swift-Tuttle, które spalając się w ziemskiej atmosferze dają efekt „spadających gwiazd”. W dobrych warunkach obserwacyjnych w ciągu godziny jesteśmy w stanie zaobserwować około 100 przelotów na godzinę. Meteory będą zdawały się wybiegać z gwiazdozbioru Perseusza, stąd nazwa roju – Perseidy. W tym roku obserwacje nie będą niczym utrudnione, Księżyc będzie bardzo blisko pełni, więc nic nie przeszkodzi nam w obserwacjach tego fenomenalnego roju.

Jak już wcześniej było wspominane, sierpień to doskonały czas na obserwację obiektów mgławicowych. Wieczorem na niebie dominują typowe gwiazdozbiory letnie, a więc Lutnia w której zaobserwujemy mgławicę M57, Herkules ze słynną gromadą kulistą M13, Łabędź ze słynną podwójną gwiazdą Albireo. Poniżej Łabędzia z pewnością dostrzeżemy Strzałę i Liska, w pobliżu których leżą asteryzm Wieszak i Mgławica Hantle (M27). Niżej nad horyzontem, w Tarczy, można odnaleźć piękną gromadę Dzika Kaczka (M11) a bardzo nisko, w Strzelcu, świeci mgławica Laguna, gdzie tworzą się nowe gwiazdy.

Sierpień to już przedsmak jesieni, więc w drugiej połowie nocy na niebie zaczynają dominować gwiazdozbiory jesienne, czyli Pegaz z uroczą gromadą kulistą M15, Andromeda, w której znajduje się słynna Galaktyka M31, Perseusz z przepiękną Gromadą Podwójną a nawet Byk z gromadą otwartą Plejady (M45) i Aldebaranem.

Pod koniec miesiąca, o świcie, zrobi się już zimowo, ponieważ na jaśniejącym, porannym niebie wschodzi Orion z mgławicą M42, który jest już typowym zimowym gwiazdozbiorem.

Na koniec warto wspomnieć o jeszcze jednym, bardzo ważnym wydarzeniu, związanym z sierpniowym niebem. W dniach 2-27 sierpnia odbędzie się XII edycja AstroShow. Delta Optical AstroShow to jedyne w swoim rodzaju doroczne spotkanie fascynatów makro- i mikrokosmosu – zarówno tych stawiających pierwsze kroki, jak i tych, którzy pewnie poruszają się w obu obszarach. W tym roku miejscem spotkania będzie Hotel BoniFaCio Spa & Sport Resort w miejscowości Kępa, zaledwie 80 km od centrum Warszawy. Więcej informacji znajdziecie pod tym linkiem
https://www.astroshow.pl/

Właśnie rozpoczął się lipiec. Pod względem obserwacji nieba zapowiada się bardzo ciekawie, ponieważ w porównaniu do czerwca noce są już nieco dłuższe a Słońce chowa się głębiej pod horyzont, przez co poprawiają się warunki do podziwiania obiektów głębokiego nieba.

Również miłośnicy obserwacji planet nie będą zawiedzeni, ponieważ każdego dnia poprawiają się warunki do podziwiania Jowisza, Saturna, które nawet przez najmniejsze teleskopy wyglądają imponująco. Przyjrzyjmy się więc, co czeka nas na lipcowym niebie.

Słońce

Jak już wspominaliśmy, w lipcu zaczyna się skracanie dnia a wydłużanie nocy.

1 lipca Słońce wschodzi o 4:21 a zachodzi o 20:58, dzień trwa 16h 36m. Natomiast 31 lipca wschód nastąpi o 4:57 a zachód o 20:26, dzień będzie trwał 15h 29m (dane dla Warszawy), wyraźnie widać, że dzień skróci się o ponad godzinę.

Również każdego dnia Słońce będzie chowało się głębiej pod horyzont, kończąc 23 lipca czas trwania białych nocy astronomicznych (w Warszawie).

Jednak w dalszym ciągu możliwe jest pojawienie się obłoków srebrzystych, czyli najwyżej położonych chmur w atmosferze Ziemi. Widoczne są nisko, nad północnym horyzontem, zazwyczaj późnym wieczorem lub wczesnym rankiem, kiedy Słońce jeszcze jest pod horyzontem, oświetlając te wysokie chmury swoim blaskiem.

Warto też wspomnieć, że Słońce znajduje się w okresie wysokiej aktywności, przez co na jego tarczy przez odpowiednio zabezpieczone teleskopy możemy dostrzec ciemniejsze obszary – plamy słoneczne. Obszary te widzimy jako ciemne plamy ponieważ są chłodniejsze od otaczającej je fotosfery.

Aktualną aktywność słoneczną można śledzić na stronie

https://www.spaceweatherlive.com/pl/aktywnosc-sloneczna.html

Wartym uwagi jest też fakt, że Ziemia 6 Lipca znajdzie się w Aphelium, czyli punkcie w którym znajduje się najdalej od Słońca. Czyli aktualnie mamy okres najwyżej położonego Słońca na niebie i jednocześnie posiadającego najmniejsze rozmiary kątowe. Poniżej zdjęcie Słońca wykonane w obu punktach, czyli Peryhelion i Aphelion.

Autor: Enrique Luque Cervigón

Księżyc

Lipcowy księżyc pojawi się na niebie na początku miesiąca w całej swojej okazałości osiągając pełnię już 3 lipca. Pełnia ta nazywana jest „Burzową Pełnią Księżyca”, nie trudno się domyśleć dlaczego. Lipcowe upały często mieszają się z gwałtownymi burzami.

Rankiem 7 Lipca warto skierować swoje teleskopy i lornetki w kierunku wschodu. Srebrny glob spotka się Saturnem, który jest coraz to lepiej widoczny na niebie porannym.

Zbliżenie Księżyca i Saturna

10 Lipca Księżyc znajdzie się w III kwadrze, która podobnie jak I kwadra, jest wyjątkowym momentem na obserwacje Księżycowe. Przede wszystkim powierzchnia Księżyca oświetlona pod tym kątem jest całkowicie różna niż oglądana w okolicy I kwadry. Drugą i niezaprzeczalną zaletą jest fakt iż III kwadra zawsze jest w drugiej części nocy, czyli wtedy kiedy atmosfera bywa zazwyczaj najbardziej stabilna, również teleskopy są w pełni wychłodzone i gotowe do obserwacji.

17 Lipca Księżyc znajdzie się w fazie Nowiu, czyli będzie to najlepszy okres do obserwacji obiektów Głębokiego Nieba w tym miesiącu.

Dodatkowo już 24 lipca, dla szerokości geograficznej Warszawy, skończy się okres białych nocy, czyli Słońce zacznie się chować na głębokość poniżej 18 stopni poniżej linii horyzontu. Dla wszystkich astronomów amatorów to wspaniała wiadomość.

www.livecity.pl

25 Lipca Księżyc osiągnie I kwadrę, tym samym będzie wspaniale widoczny po zachodzie Słońca. Wszystkich obserwatorów zachęcamy do obserwacji naszego naturalnego satelity właśnie w fazie I kwadry.

Gazowe Olbrzymy

Wszystkich fanów obserwacji planet ucieszy fakt, że zarówno Saturn jak i również Jowisz, wracają na niebo poranne.

Obi planety stopniowo stają się coraz bardziej widoczne i zjawiskowe, a my mamy okazję być świadkami zmiany ich rozmiaru i ilości widocznych szczegółów.

Saturn z Księżycami, Stellarium

Saturn, z swoimi charakterystycznymi pierścieniami, dąży do opozycji, która nastąpi za około 2 miesiące. Oznacza to, że będzie on znajdował się po przeciwnej stronie nieba w stosunku do Słońca. Warto już teraz rozpocząć obserwację Saturna, aby móc śledzić jego rozwój i widoczność na niebie w nadchodzących tygodniach. Bezpośrednio przez wschodem Słońca Saturn znajduje się już na znacznej wysokości nad horyzontem, więc nie patrzymy na niego przez grubą warstwę atmosfery co zwiększa szanse na dostrzeżenie większej ilości drobnych detali.

Jowisz, Stellarium

Jowisz, z kolei, również ma wiele do zaoferowania. Jego imponujący rozmiar i intensywna atmosfera czynią go jednym z najbardziej rozpoznawalnych obiektów na niebie. Obserwacje Księżyców Galileuszowych potrafią być bardzo satysfakcjonujące. Jowisz również jest obecnie widoczny na wschodzie i stanowi doskonałe uzupełnienie naszych nocnych obserwacji. Nie jest tak dobrze widoczny jak Saturn aczkolwiek warto rozpocząć jego obserwacje już teraz.

Pluton, zdjęcie New Horizon – NASA

22 Lipca Pluton znajdzie się w opozycji. Ta niegdyś 9 planeta Układu Słonecznego, znajdzie się w opozycji, czyli będzie górować dokładnie o północy. Pluton jednak, jest planetą karłowatą, która wymaga dużych teleskopów systemu Newtona aby można ją było zobaczyć. Jest obiektem bardzo oddalonym od Ziemi i niewielkim. Jasność Plutona osiągnie około 14,35 magnitudo co oznacza, że do jego detekcji potrzeba teleskopów 10″ i większych, dodatkowo świetnych warunków obserwacyjnych o niskim zaświetleniu nieba.

Głębokie Niebo

Lipcowe, letnie niebo to początek  dobrego okresu na obserwacje mgławic emisyjnych. Szczególną uwagę warto zwrócić na obiekty nisko położone znajdujące się w gwiazdozbiorze Strzelca i okolicach. Mowa głównie o Mgławicy Laguna, Trójlistnej Koniczynie, czy Mgławicy Orzeł i Omega.

Mgławica Orzeł i Omega, Stellarium

Wszystkie te mgławice świetnie wyglądają w filtrach tlenowych O III jak i mniej agresywnych filtrach typu UHC, które filtrują światło zbierane przez teleskop zostawiając widmo w których świecą interesujące nas obiekty.

Filtry Mgławicowe Explroe Scientific

W tym miesiącu góruje również gwiazdozbiór Łabędzia, w którym znajdują się takie mgławice jak delikatny „Półksiężyc”, Mgławica Ameryka północna połączona z Mgławicą Pelikan.

Mgławica Półksiężyc, Sebastian Świerczek

Kompleks Mgławic Welon w Łabędziu jest jednym z najbardziej rozpoznawalnych i najpiękniejszych mgławic. Pozostałość po wybuchu supernowej, którą jest ta mgławica, zachwyca obserwatorów za każdym razem. Jej delikatne włókna tworzą piękne kształty piór. Zdecydowanie obiekt, któremu warto poświęcić trochę więcej uwagi.

Kompleks Mgławic Welon

W tym miesiącu z pewnością nie będą rozczarowani miłośnicy gromad gwiazd. Bardzo wysoko znajduje się gwiazdozbiór Herkulesa z dwiema genialnymi gromadami kulistymi o numerach M13 i M92.

W Strzale z kolei znajduje się wspaniała gromada M71, o której pisaliśmy w cyklu Obiekt Miesiąca. Całkiem niedaleko znajduje się kilka innych gromad kulistych, w tym dwie jasne z katalogu Messier M2 w Wodniku i M15 w Pegazie. Przepiękne gromady z bardzo jasnymi jądrami.

NGC 6934 i NGC 7006

Dla wielbicieli obiektów trudniejszych w obserwacjach ciekawymi obiektami mogą być dwie gromady kuliste znajdujące się w gwiazdozbiorze Delfina. NGC 6934 i NGC 7006, bo o nich mowa, są to gromady kuliste wymagające dużych apertur aby w pełni cieszyć się ich pięknem. NGC 6934 jako łatwiejsza pokazuje delikatnie swoją naturę gromady kulistej w aperturach 10″ a sąsiednia NGC 7006 wymaga 12″ lustra i świetnego nieba.

Lipcowe niebo kryje jeszcze wiele interesujących obiektów i zachęcamy do samodzielnej pracy nad ich odnalezieniem.
Dużą pomocą może być oprogramowanie
https://stellarium.org/pl/

Życzymy wszystkim dobrej pogody i do zobaczenia w sierpniu na
https://www.astroshow.pl/