Niebo w Listopadzie

Kolejny jesienny miesiąc przynosi nam dużo zmian na niebie. Dzień jest zdecydowanie krótszy od nocy. Jesteśmy też po zmianie czasu na zimowy, dzięki czemu już od godziny 17:00 możemy śmiało obserwować niebo.

W ciągu miesiąca długość dnia ulega ciągłemu skracaniu, zresztą zobaczcie sami:

 
 
Data
 
Wschód Słońca
 
Zachód Słońca
 
Długość dnia
 
1.11
 
6:31
 
16:07
 
9h 35m
 
15.11
 
6:56
 
15:44
 
8h 47m
 
30.11
 
7:21
 
15:27
 
8h 6m
 

Dane odnoszą się do Warszawy

 

Jak co miesiąc, również i teraz sygnalizujemy, że Słońce jest coraz bliżej swojego szczytu aktywności i na jego tarczy regularnie obserwujemy różnej wielkości plamy i grupy plam słonecznych. Na temat bezpiecznych obserwacji Słońca można więcej dowiedzieć się w naszym poradniku.

Poza Słońcem warto obserwować zmiany faz Księżyca i jego pozorną drogę po niebie. W listopadzie będziemy mieli dwie ciekawostki odnośnie naszego naturalnego satelity. Otóż 1 kwadra wypadnie zarówno 1 jak i 30 dnia miesiąca. Kolejną ciekawostką jest to, że 8 listopada, w dniu pełni, nastąpi całkowite zaćmienie Księżyca. Zjawisko jednak nie będzie widoczne z Polski, ponieważ jego maksymalna faza wypadnie około południa. Na zaćmienie Księżyca, widoczne z Polski, przyjdzie nam poczekać do 2025r.

16.11 Księżyc znajdzie się w III kwadrze a 23.11 nastąpi jego nów. Następnie, każdego wieczoru będzie coraz wyżej nad horyzontem, by 30.11 znowu osiągnąć I kwadrę.

 

Jeśli chodzi o obserwację planet, to listopad jest bardzo interesujący pod tym względem. Każdego dnia miesiąca, zaraz po zachodzie Słońca, możemy rozpoczynać obserwacje Saturna wraz z jego pierścieniami i największym księżycem Tytanem oraz Jowisza z pasami, Wielką Czerwoną Plamą i 4 galileuszowymi księżycami. Obie planety odnajdziemy nad południowym horyzontem. Wraz z upływem miesiąca planety będą zachodziły coraz wcześniej, ale jak najbardziej jesteśmy w stanie jeszcze je swobodnie obserwować. Jowisz i Saturn najlepiej prezentują się w teleskopach o długich ogniskowych i średnicach od 10cm w górę. Takie sprzęty to chociażby MAK127 EQ 3-2, czy też refraktor 102/1000 EQ5.

W listopadzie mamy świetne warunki do obserwacji Urana. Planeta 9.11 będzie w opozycji i osiągnie jasność 5,6 mag, a więc w idealnych warunkach będzie można ją zaobserwować gołym okiem. Warto jednak skorzystać z lornetki, która umożliwi dużo łatwiejsze namierzenie planety. Przez male teleskopy Uran widoczny jest jako mała, zielonkawa gwiazda, natomiast większe sprzęty, chociażby teleskop 130/900 EQ2, umożliwią wyraźnie dostrzeżenie tarczy Urana.

 

Planetarną atrakcją listopadowego nieba może być Mars, który wielkimi krokami zbliża się do opozycji. Planeta jest już widoczna praktycznie całą noc, przy jasności około -1,5 mag. Jednak Mars jest dosyć wymagającą planetą, jeśli chodzi o obserwacje. Niewielkie teleskopy pokażą jedynie czerwoną tarczkę. W przypadku Marsa takim minimum obserwacyjnym jest teleskop o średnicy 90mm. Taki sprzęt umożliwi już dostrzeżenie charakterystycznych czap polarnych i pociemnień na tarczy planety. Warto również wiedzieć, że w przypadku Marsa bardzo polecamy używać pomarańczowego filtra, który uwidoczni twory na jego powierzchni.

 

Oczywiście, w przypadku obserwacji planet duże znaczenie mają warunki atmosferyczne, dlatego należy tak dobierać powiększenia,aby obraz był wyraźny.

 

Poza planetami w listopadzie możemy podziwiać wiele ciekawych obiektów głębokiego nieba. W tym miesiącu chcemy Wam przedstawić jeden, konkretny obiekt a mianowicie gromadę podwójną w Perseuszu, o której więcej możecie poczytać po kliknięciu w grafikę poniżej.

 

 

Warto też zaznaczyć, że na niebie jest coraz wcześniej widoczny Orion ze swoją słynną Mgławicą. Klasyk nieba zimowego przyciąga obserwatorów niezliczoną ilością  włókien materii. Jest to najbliższa nam mgławica w której trwają intensywne procesy gwiazdotwórcze. Wiele z tych nowo powstałych gwiazd posiada dyski protoplanetarne, z których następnie powstaną nowe układy planetarne. To fascynujące i pełne emocji doświadczenie obserwować na własne oczy miejsce narodzin gwiazd i nowych planet.

 

Jesienno – zimowe niebo obfituje w wiele obiektów typowo lornetkowych jak gromady otwarte, jasne mgławice emisyjne czy ciemne mgławice z katalogu Barnarda.

Szczególnie bogate w gromady gwiazd są rejony gwiazdozbiorów Woźnicy, Bliźniąt, Perseusza, Kasjopei. Wyposażeni w lornetkę o parametrach 15×70 możemy zanurzyć się w mrowiu gwiazd i prowadzić satysfakcjonujące obserwacje w ciągu nawet kilkudziesięciu minut trwającego okienka pogodowego.

Przy planowaniu obserwacji nieba dobrze jest posłużyć się programami, które pokazują wygląd nieba w danym dniu z danego miejsca, chociażby

https://stellarium.org/pl/

Zachęcamy do samodzielnego poznawania tajników nocnego, listopadowego nieba.

 

Ten wpis został opublikowany w kategorii Aktualności i oznaczony tagami , , , , , , , . Dodaj zakładkę do bezpośredniego odnośnika.

Możliwość komentowania została wyłączona.