Gdy chcemy osiągnąć w obserwacjach astronomicznych kompromis pomiędzy aperturą, a wielkością teleskopu i jego wagą, warto zwrócić uwagę na teleskopy o konstrukcji Schmidta–Cassegraina. Teleskop taki składa się ze zwierciadła głównego, asferycznej płyty korekcyjnej i zwierciadła wtórnego. Rozwiązanie opracował już w 1931 roku optyk i astronom estońskiego pochodzenia – Bernhard Schmidt.
Sferyczne zwierciadło główne jest poprzedzone szklaną płytą korekcyjną (soczewka asferyczna) umieszczoną w środku krzywizny zwierciadła, której zadaniem jest redukcja aberracji sferycznej. Imponującym, w systemie optycznym Schmidta-Cassegraina, zwanym w skrócie SCT, jest stosunek ogniskowej tego układu do długości tubusa. 2 metry ogniskowej modelu o aperturze 8” (20 cm) możemy umieścić w tubusie o długości nawet 43 cm!
Teleskopy Schmidta–Cassegraina mają z reguły większą światłosiłę niż teleskopy Maksutowa, więc znajdują bardziej uniwersalne zastosowania. Są krótkie, stosunkowo lekkie, przy dużych aperturach znacznie praktyczniejsze w zastosowaniu niż teleskopy Newtona. Dużą zaletą jest również możliwość stosowania dedykowanego korektora ogniskowej (f/6,3).
Popularna seria teleskopów SCT to właśnie Celestron NexStar SE, która charakteryzuje się jednoramiennym, skomputeryzowanym montażem azymutalnym, który jest w stanie śledzić i aktywnie naprowadzać teleskop na obiekty zapisane w bazie danych.
https://deltaoptical.pl/teleskop-celestron-nexstar-4se,d841.html
https://deltaoptical.pl/teleskop-celestron-nexstar-6se,d845.html
https://deltaoptical.pl/teleskop-celestron-nexstar-8se,d846.html
Seria SE stanowi trzy modele o aperturze 5, 6 i 8”. Małym wyjątkiem jest tutaj teleskop 4SE, który jest konstrukcją Maksutowa. Warto też wrócić uwagę na nową serię podobną do SE jaką jest Evolution.
https://deltaoptical.pl/teleskop-celestron-nexstar-evolution-6,d3502.html
https://deltaoptical.pl/teleskop-celestron-nexstar-evolution-8,d3503.html
https://deltaoptical.pl/teleskop-celestron-nexstar-evolution-925,d3504.html
W serii tej mamy do dyspozycji nowoczesny sposób sterowania teleskopem – bezprzewodowo, przez WiFi. Wszystko odbywa się za pomocą tableta lub smartphona z odpowiednim oprogramowaniem, dostarczanym przez Celestrona. Oprogramowanie jest bogate w multimedia i pozwala w sposób realistyczny przedstawiać wygląd nieba w dowolnym momencie. Znacznie udoskonalono mechanikę montażu oraz zastosowano zasilanie akumulatorem litowo-jonowym, pozbywając się konieczności podłączania do teleskopu jakichkolwiek kabli. Teleskopy serii Evolution dostępne są w rozmiarach 6, 8 i aż 9,25” (23,5 cm).
Teleskopy z serii Celestron Nexstar SE mogą być używane do obserwacji planet, Księżyca, a także wielu obiektów głębokiego nieba. Duża apertura, w szczególności w wersji 8” zbiera na tyle dużo światła, iż można w niej dostrzec liczne mgławice, niewielkie galaktyki, czy gromady kuliste. Warto wspomnieć o konieczności odpowiedniego wychłodzenia tuby optycznej przed obserwacją. Ze względu na zamknięta konstrukcję optyczną proces ten jest dość czasochłonny. Teleskop systemu SCT odpłaca się za to obrazem o bardzo wysokiej jakości i wysokim kontraście. Brak metalowego pająka przytrzymującego lustro wtórne jak w teleskopach Newtona, objawia się brakiem tzw. „spajków”, czyli irytujących promieni wybiegających z jasnych obiektów. Wysokiej jakości warstwy antyodblaskowe i refleksyjne XLT dbają o wysoką transmisję całego systemu optycznego.
Zawartość zestawu
W skład zestawu Celestron NexStar SE wchodzi: montaż azymutalny z napędem i systemem GoTo, tuba optyczna, szukacz red dot Finder, nasadka kątowa 1,25”, okular typu Plossl. Montaż może być zasilany przez osiem baterii lub akumulatorków typu AA umieszczanych wewnątrz obudowy (na szybkie wypady) lub zewnętrznie – przez zasilacz lub alternatywne źródło zasilania.
Okulary
Teleskopy SCT są droższe od Newtonów, lecz dzięki niższej światłosile bardzo dobrze sprawdzą się w nich tanie okulary, np. Erfle i Plossle, produkowane np. przez Sky-Watchera, Celestrona i GSO. Zaawansowany napęd umożliwia komfortową obserwację okularami o małym polu własnym, gdyż obiekty nie „uciekają” z pola widzenia. Tak więc w przypadku Newtonów oszczędzamy na tubie, w przypadku teleskopów SCT oszczędzamy na okularach. Należy pamiętać, że okulary o bardzo dużych polach widzenia będą dawały zniekształcone obrazy gwiazd na obrzeżach pola widzenia, co wynika z komy i krzywizny pola obecnych w tego typu teleskopach.
Ustawienie ostrości
Obraz w SCT wyostrza się za pomocą pokrętła obecnego obok wyjścia optycznego, czyli tzw. „visual back-a”. Pokrętło to precyzyjnie przesuwa lustro główne. Wadą tego rozwiązania jest lekkie chybotanie się lustra w czasie ostrzenia. Wizualnie objawia się to lekkim przesuwaniem się obrazu w okularze. By zapewnić precyzyjne ostrzenie dla potrzeb astrofotografii, opracowano do SCT dodatkowe, krótkie wyciągi Crayforda (np. GSO) pozwalają one precyzyjnie wyostrzyć obraz i zapewniają maksymalny udźwig, potrzebny do zawieszenia sprzętu fotograficznego przy teleskopie.
Inny wybór?
Od pewnego czasu na rynku pojawiają się udoskonalone konstrukcje aplanatyczne, które redukują komę i dają szerokie, płaskie i ostre aż do brzegu pole widzenia. Firma Celestron oznacza takie teleskopy jako EdgeHD.
https://deltaoptical.pl/szukaj.php?szukaj=Teleskop Celestron EdgeHD
Warto również wspomnieć o astrofotograficznym systemie FastStar, umożliwiającym szybki demontaż lusterka wtórnego i zastąpienie go kamerą CCD. Uzyskujemy w ten sposób bardzo jasny, szerokokątny astrograf, o światłosile aż F/1,8. W porównaniu ze standardową światłosiłą f/10, mamy możliwość nawet 30-krotnego skracania czasów naświetlania, a jednocześnie pięciokrotne zwiększenie pola widzenia, umożliwiając masową spektrofotometrię, rejestrowanie komet i planetoid oraz szybką astrofotografię rozległych mgławic w wąskich pasmach emisyjnych.
Delta Optical
