Właśnie rozpoczął się lipiec. Pod względem obserwacji nieba zapowiada się bardzo ciekawie, ponieważ w porównaniu do czerwca noce są już nieco dłuższe a Słońce chowa się głębiej pod horyzont, przez co poprawiają się warunki do podziwiania obiektów głębokiego nieba.
Również miłośnicy obserwacji planet nie będą zawiedzeni, ponieważ każdego dnia poprawiają się warunki do podziwiania Jowisza, Saturna, które nawet przez najmniejsze teleskopy wyglądają imponująco. Przyjrzyjmy się więc, co czeka nas na lipcowym niebie.
Słońce
Jak już wspominaliśmy, w lipcu zaczyna się skracanie dnia a wydłużanie nocy.
1 lipca Słońce wschodzi o 4:21 a zachodzi o 20:58, dzień trwa 16h 36m. Natomiast 31 lipca wschód nastąpi o 4:57 a zachód o 20:26, dzień będzie trwał 15h 29m (dane dla Warszawy), wyraźnie widać, że dzień skróci się o ponad godzinę.
Również każdego dnia Słońce będzie chowało się głębiej pod horyzont, kończąc 23 lipca czas trwania białych nocy astronomicznych (w Warszawie).
Jednak w dalszym ciągu możliwe jest pojawienie się obłoków srebrzystych, czyli najwyżej położonych chmur w atmosferze Ziemi. Widoczne są nisko, nad północnym horyzontem, zazwyczaj późnym wieczorem lub wczesnym rankiem, kiedy Słońce jeszcze jest pod horyzontem, oświetlając te wysokie chmury swoim blaskiem.
Warto też wspomnieć, że Słońce znajduje się w okresie wysokiej aktywności, przez co na jego tarczy przez odpowiednio zabezpieczone teleskopy możemy dostrzec ciemniejsze obszary – plamy słoneczne. Obszary te widzimy jako ciemne plamy ponieważ są chłodniejsze od otaczającej je fotosfery.
Aktualną aktywność słoneczną można śledzić na stronie
https://www.spaceweatherlive.com/pl/aktywnosc-sloneczna.html
Wartym uwagi jest też fakt, że Ziemia 6 Lipca znajdzie się w Aphelium, czyli punkcie w którym znajduje się najdalej od Słońca. Czyli aktualnie mamy okres najwyżej położonego Słońca na niebie i jednocześnie posiadającego najmniejsze rozmiary kątowe. Poniżej zdjęcie Słońca wykonane w obu punktach, czyli Peryhelion i Aphelion.
Księżyc
Lipcowy księżyc pojawi się na niebie na początku miesiąca w całej swojej okazałości osiągając pełnię już 3 lipca. Pełnia ta nazywana jest „Burzową Pełnią Księżyca”, nie trudno się domyśleć dlaczego. Lipcowe upały często mieszają się z gwałtownymi burzami.
Rankiem 7 Lipca warto skierować swoje teleskopy i lornetki w kierunku wschodu. Srebrny glob spotka się Saturnem, który jest coraz to lepiej widoczny na niebie porannym.
10 Lipca Księżyc znajdzie się w III kwadrze, która podobnie jak I kwadra, jest wyjątkowym momentem na obserwacje Księżycowe. Przede wszystkim powierzchnia Księżyca oświetlona pod tym kątem jest całkowicie różna niż oglądana w okolicy I kwadry. Drugą i niezaprzeczalną zaletą jest fakt iż III kwadra zawsze jest w drugiej części nocy, czyli wtedy kiedy atmosfera bywa zazwyczaj najbardziej stabilna, również teleskopy są w pełni wychłodzone i gotowe do obserwacji.
17 Lipca Księżyc znajdzie się w fazie Nowiu, czyli będzie to najlepszy okres do obserwacji obiektów Głębokiego Nieba w tym miesiącu.
Dodatkowo już 24 lipca, dla szerokości geograficznej Warszawy, skończy się okres białych nocy, czyli Słońce zacznie się chować na głębokość poniżej 18 stopni poniżej linii horyzontu. Dla wszystkich astronomów amatorów to wspaniała wiadomość.
25 Lipca Księżyc osiągnie I kwadrę, tym samym będzie wspaniale widoczny po zachodzie Słońca. Wszystkich obserwatorów zachęcamy do obserwacji naszego naturalnego satelity właśnie w fazie I kwadry.
Gazowe Olbrzymy
Wszystkich fanów obserwacji planet ucieszy fakt, że zarówno Saturn jak i również Jowisz, wracają na niebo poranne.
Obi planety stopniowo stają się coraz bardziej widoczne i zjawiskowe, a my mamy okazję być świadkami zmiany ich rozmiaru i ilości widocznych szczegółów.
Saturn, z swoimi charakterystycznymi pierścieniami, dąży do opozycji, która nastąpi za około 2 miesiące. Oznacza to, że będzie on znajdował się po przeciwnej stronie nieba w stosunku do Słońca. Warto już teraz rozpocząć obserwację Saturna, aby móc śledzić jego rozwój i widoczność na niebie w nadchodzących tygodniach. Bezpośrednio przez wschodem Słońca Saturn znajduje się już na znacznej wysokości nad horyzontem, więc nie patrzymy na niego przez grubą warstwę atmosfery co zwiększa szanse na dostrzeżenie większej ilości drobnych detali.
Jowisz, z kolei, również ma wiele do zaoferowania. Jego imponujący rozmiar i intensywna atmosfera czynią go jednym z najbardziej rozpoznawalnych obiektów na niebie. Obserwacje Księżyców Galileuszowych potrafią być bardzo satysfakcjonujące. Jowisz również jest obecnie widoczny na wschodzie i stanowi doskonałe uzupełnienie naszych nocnych obserwacji. Nie jest tak dobrze widoczny jak Saturn aczkolwiek warto rozpocząć jego obserwacje już teraz.
22 Lipca Pluton znajdzie się w opozycji. Ta niegdyś 9 planeta Układu Słonecznego, znajdzie się w opozycji, czyli będzie górować dokładnie o północy. Pluton jednak, jest planetą karłowatą, która wymaga dużych teleskopów systemu Newtona aby można ją było zobaczyć. Jest obiektem bardzo oddalonym od Ziemi i niewielkim. Jasność Plutona osiągnie około 14,35 magnitudo co oznacza, że do jego detekcji potrzeba teleskopów 10″ i większych, dodatkowo świetnych warunków obserwacyjnych o niskim zaświetleniu nieba.
Głębokie Niebo
Lipcowe, letnie niebo to początek dobrego okresu na obserwacje mgławic emisyjnych. Szczególną uwagę warto zwrócić na obiekty nisko położone znajdujące się w gwiazdozbiorze Strzelca i okolicach. Mowa głównie o Mgławicy Laguna, Trójlistnej Koniczynie, czy Mgławicy Orzeł i Omega.
Wszystkie te mgławice świetnie wyglądają w filtrach tlenowych O III jak i mniej agresywnych filtrach typu UHC, które filtrują światło zbierane przez teleskop zostawiając widmo w których świecą interesujące nas obiekty.
Filtry Mgławicowe Explroe Scientific
W tym miesiącu góruje również gwiazdozbiór Łabędzia, w którym znajdują się takie mgławice jak delikatny „Półksiężyc”, Mgławica Ameryka północna połączona z Mgławicą Pelikan.
Kompleks Mgławic Welon w Łabędziu jest jednym z najbardziej rozpoznawalnych i najpiękniejszych mgławic. Pozostałość po wybuchu supernowej, którą jest ta mgławica, zachwyca obserwatorów za każdym razem. Jej delikatne włókna tworzą piękne kształty piór. Zdecydowanie obiekt, któremu warto poświęcić trochę więcej uwagi.
W tym miesiącu z pewnością nie będą rozczarowani miłośnicy gromad gwiazd. Bardzo wysoko znajduje się gwiazdozbiór Herkulesa z dwiema genialnymi gromadami kulistymi o numerach M13 i M92.
W Strzale z kolei znajduje się wspaniała gromada M71, o której pisaliśmy w cyklu Obiekt Miesiąca. Całkiem niedaleko znajduje się kilka innych gromad kulistych, w tym dwie jasne z katalogu Messier M2 w Wodniku i M15 w Pegazie. Przepiękne gromady z bardzo jasnymi jądrami.
Dla wielbicieli obiektów trudniejszych w obserwacjach ciekawymi obiektami mogą być dwie gromady kuliste znajdujące się w gwiazdozbiorze Delfina. NGC 6934 i NGC 7006, bo o nich mowa, są to gromady kuliste wymagające dużych apertur aby w pełni cieszyć się ich pięknem. NGC 6934 jako łatwiejsza pokazuje delikatnie swoją naturę gromady kulistej w aperturach 10″ a sąsiednia NGC 7006 wymaga 12″ lustra i świetnego nieba.
Lipcowe niebo kryje jeszcze wiele interesujących obiektów i zachęcamy do samodzielnej pracy nad ich odnalezieniem.
Dużą pomocą może być oprogramowanie
https://stellarium.org/pl/
Życzymy wszystkim dobrej pogody i do zobaczenia w sierpniu na
https://www.astroshow.pl/