W poniedziałek 11 listopada w Dniu Święta Niepodległości będziemy świadkami tranzytu Merkurego na tle Słońca. Oznacza to, że planeta w swojej orbitalnej wędrówce, znajdzie się dokładnie pomiędzy Ziemią a Słońcem, a my będziemy przez kilka godzin obserwować jak mała tarcza Merkurego będzie przesuwać się po tarczy Słońca.
W Polsce będziemy w stanie zaobserwować wyłącznie początek tranzytu, który rozpocznie się o godzinie 13:35. W Polsce Słońce będzie znajdować się zaledwie od 13-17° nad horyzontem. Faza maksymalna nastąpi już niestety krótko po zachodzie Słońca, a sam Merkury znajdzie się wtedy zaledwie 1’16” od środka tarczy Słońca.
Średnica tarczy Słońca wyniesie 32’19”, a Merkurego zaledwie 9,95”, czyli 0,53% kątowej średnicy Słońca. Widzimy w ten sposób, że tarcza Merkurego będzie prawie 200 razy mniejsza od średnicy tarczy Słońca. Merkurego łatwo więc można by było pomylić z przypadkową plamą. Na szczęście ruch Merkurego będzie stały i bez problemu rozpoznamy okrągłą planetę na tarczy Słońca. Doskonale widać to na naszym zdjęciu.
Zdjęcie: Tranzyt Merkurego w dniu 9 maja 2016, godz. 15:58. Teleskop ED 80, Nikon D5300, Barlow x 2, ISO: 100, 1/4000 sek, filtr ND 3.8, © Marek Substyk
Całość zjawiska będzie można najlepiej obserwować głównie we wschodnich częściach Ameryki północnej, w całej Ameryce Południowej i środkowej. W Europie i Afryce tranzyt widoczny jest wyłącznie w pierwszej jego części, natomiast obserwatorzy z Ameryki Północnej zobaczą wyłącznie końcową część zjawiska.
Jeśli się tym razem nie uda obserwacja, będziemy musieli poczekać na kolejny tranzyt, który będzie miał miejsce dopiero 13 listopada 2032. Wtedy już całe zjawisko będzie widoczne w Polsce.
Ostrzeżenie
Nigdy nie obserwuj Słońca przez teleskop bez użycia filtru słonecznego montowanego z przodu na wlocie tubusu. Próba takiej obserwacji może doprowadzić do całkowitego uszkodzenia wzroku.
Nigdy nie używaj filtra słonecznego wkręcanego w okular teleskopu. Takie filtry pękają/stapiają się pod wpływem energii cieplnej Słońca i mogą doprowadzić do całkowitego uszkodzenia wzroku.
Nigdy nie używaj teleskopu do projekcji obrazu słońca na żadną powierzchnię. Ciepło pojawiające się w układzie optycznym podczas tego typu obserwacji może uszkodzić teleskop i dołączone do niego akcesoria.
Nigdy nie pozostawiaj teleskopu bez nadzoru, szczególnie w obecności dzieci. Zasada ta dotyczy również osób dorosłych które nie są zapoznane z zasadami obsługi teleskopu.
Podczas obserwacji Słońca zawsze zakrywaj obiektyw szukacza teleskopu bądź zdemontuj go. Pomimo niewielkiej apertury szukacz zbiera ilość światła wystarczającą do uszkodzenia wzroku, co więcej światło padające z szukacza może doprowadzić do zapalenia się ubrania bądź poparzenia obserwatora.
Tekst: Marek Substyk
W związku z nadchodzącym wydarzeniem firma Delta Optical przygotowała promocję na sprzęt astronomiczny wraz z akcesoriami, przy pomocy którego można bezpiecznie prowadzić obserwacje.
TRANZYT MERKUREGO 2019 – PROMOCJA
Gorąco zachęcamy do zakupów!
